Mijn recept voor luisterfilms

Mijn recept voor luisterfilms

Een kok of goochelaar zou dit nooit doen, maar ik ga hier mijn
geheime recept achterlaten voor een Rebex Luisterfilm. Hieronder lees je hoe deze tot stand komt en welk proces hij moet doorlopen. Na elke fase kun je zelf proeven hoe hij intussen klinkt. Veel lees- en luisterplezier!

Stap 1. Het schrijven

Alles begint met het schrijven van een boek of een verhaal. Schrijven doe ik nu vijftien jaar met
veel plezier en ik heb tientallen boeken, verhalen en novelles klaarstaan om luisterfilm te worden. Dit vergt natuurlijk tijd, dus alleen de beste gaan door naar fase 2. En intussen blijf ik schrijven, omdat ik het neit laten kan.

Stap 2. Het inspreken

Als de tekst is goedgekeurd, lees ik hem voor in wav-formaat. Hierbij gebruik ik de spraaksynthesizer van de computer. Dit voelt echt als voorlezen zoals ik deed toen ik nog kon zien. . Ik sluit me op in mijn studio met een microfoon, een geluidskaart en een toetsenbord (de computer moet buiten blijven) en vervolgens ga ik los. Het idee dat niemand me kan horen maakt dat ik me extra goed kan concentreren en inleven in de personages. Ik kleur ze in zonder terug te vallen op gekke stemmetjes. Natuurlijk is het een zoektocht naar de juiste klemtoon, tempo en lading, dus een ruw bestand duurt doorgaans vier keer langer dan het hoofdstuk!

Stap 3. Ontfouten

Wanneer een hoofdstuk is ingelezen, moet hij flink worden opgepoetst. Ik knip alle foutjes, stiltes en klikjes eruit, bepaal welke zinnen het mooist gelukt zijn en voeg waar nodig alvast echo en galm toe. Dit ‘ontfouten’ is een behoorlijk priegelwerk, maar het resultaat is een heus luisterboek.

Stap 4. Het script

Maar ik wil geen luisterboek. Ik wil een luisterfilm, met geluid en muziek. En dus begin ik aan het script. Tussen de regels van de tekst maak ik aantekeningen waar geluid of muziek moet gaan klinken, hoelang en hoe hard, met welke effecten of instrumenten, waar het begint en waar het eindigt, en bovenal: Welke sfeer het moet uitdrukken.

Stap 5. Het ontwerpen van geluidseffecten

Aan de hand van het script begin ik te bewerken. Hierbij gebruik ik zowel eigen geluiden als rechtenvrije collecties. Ik schilder achtergronden, zoals vogels, de wind en ruisend verkeer, handelingen zoals lopen, vechten en in het water vallen, en abstracte of onhoorbare geluiden zoals lichtflitsen, een droomstaat of het geluid van pijn. Bij het implementeren van geluidseffecten houd ik rekening met volume, lengte, timing en de plaats in het stereoveld. Het voelt voor mij alsof de donkergrijze stilte opeens gevuld wordt met kleuren en landschappen.

Stap 6. De muziek

Zoals geluid een wereld schetst, zo voegt muziek emoties toe. Samen brengen ze het verhaal tot leven. Spoor 1 bestaat nu uit het bestand met de stem en de geluidseffecten, en spoor 2 t/m tig vormen de muziek. Het script helpt mij bij het bepalen van lengte, volume, klankkleur en sfeer. Ook heb ik van tevoren als geheugensteuntje een map gemaakt met alle leidmotieven,. Ik hoef het alleen nog maar te arrangeren en in te spelen. Eitje toch?
Niet dus.
Bij elk foutje nog eens proberen, de muziek over een andere boeg gooien, zoeken naar dat ene instrument, nog een beetje van dit, nog een riedeltje hier of daar. Wordt het nog niet saai? Welke toonsoort past hierbij? Is dit niet te hard? Wat wil ik hiermee uitbeelden? Oh jee, sla ik weer mis… Nou, nog maar eens een keertje.
Na elke scene sla ik de muziek apart op om hem later in te mixen. En voile: Mijn luisterfilm heeft muziek!

Stap 7. Mixen en masteren

We zijn er bijna! Nog even de ruis weghalen, de muziek er in mixen, wat stiltes verwijderen, een titelblad en aftiteling…
Wat? Weer een maand verder? Nee toch!
Nu ja. Hij is tenminste af, mijn nieuwe luisterfilm!

En na dit uitgebreid gevierd te hebben wacht ik de eerste feedback af, schrijf een flaptekst, kies een preview en stuur hem naar de grote luisterboekwinkels.
Zo, en terwijl jullie lekker gaan lezen, leun ik een tijdje achterover. Het schrijven van de volgende komt straks wel.